Abagize ihuriro ry’inteko ishinga amategeko rikumira Jenoside, ipfobya n’ihakana rya Jenoside yakorewe Abatutsi bagiye kujya mu mashuri gukangurira urubyiruko kwirinda ingengabitekerezo ya Jenoside.
Ubuyobozi bw’umuryango IBUKA buvuga ko hagiye kongerwa ingufu mu kwibuka by’umwihariko ababuriwe irengero muri Jenoside yakorewe Abatutsi mu 1994.
Gasinzigwa yiyemeje gukora filime kuri Jenoside nk’umusanzu we ngo amateka yayo adasibangana, zikazanafasha ababyiruka kumenya ukuri kuri Jenoside yakorewe Abatutsi mu 1994.
Umuryango w’Abanyeshuri bacitse ku icumu rya Jenoside yakorewe Abatutsi mu 1994 (AERG) wyiyemeje guhugura abanyamuryango bawo barangiza kwiga bakabura akazi.
Guhera tariki 11 Mata 2016, Akarere ka Ruhango kazatangira kwimurira mu rwibutso rushya imibiri ibihumbi 20 y’abazize Jenoside yakorewe Abatutsi.
Minisitiri w’umuco na Siporo Uwacu Julienne yatangaje ko u Rwanda nta mwanya rufitiye abanyamahanga bapfobya Jenoside yakorewe Abatutsi mu 1994.
Ubuyobozi bw’umuryango w’Abanyeshuri barokotse Jenoside yakorewe Abatutsi mu 1994 (AERG) burahamagarira urubyiruko rwarokotse Jenoside gutinyuka guhanga imirimo.
Abanyeshuri mu bigo by’amashuri yisumbuye i Kirehe bibumbiye mu muryango AERG batangiye ibikorwa byo kwitegura kwibuka Jenoside yakorewe Abatutsi mu 1994.
Akarere ka Kamonyi karasaba abadepite kugakorera ubuvugiza kakegurirwa inzu y’amateka ya Jenoside imaze imyaka 10 ihubatswe ariko ikaba ntacyo ikoreshwa.
Imibibiri isaga 500 y’abazize Jenoside yakorewe Abatutsi mu Rwanda mu 1994 itari ishyinguwe neza, yatangiye kwimurirwa mu rwibutso rushya rw’Akarere ka Ruhango ruherereye mu Murenge wa Kinazi.
Mu Murenge wa Gashonga mu Karere ka Rusizi, habonetse imibiri ibiri y’abantu bishwe muri Jenoside yakorewe Abatutsi mu Rwanda mu 1994.
Bamwe mu bakecuru b’incike bo mu murenge wa Musange muri Nyamagabe, babana n’amatungo mu nzu bitewe n’uko amazu bubakiwe ataruzura.
Urubyiruko rwarokotse Jenoside yakorewe Abatutsi mu Rwanda mu 1994, rwibumbiye mu muryango “Les Fraternelles Zirikana”, rurashimira Ingabo zahagaritse Jenoside bakabasha kurokoka.
Ubuyobozi bw’Akarere ka Muhanga burasaba Abanyamabanga Nshingwabikorwa b’imirenge gutegura neza gahunda zo kwibuka ku nshuro ya 22 Jenoside yakorewe Abatutsi.
Umuyobozi w’Umujyi wa Edmonton wo muri Canada, Don Iveson, yatanze ubutumwa bw’ihumure ku Banyarwanda bitegura kwibuka ku nshuro ya 22.
Mu Murenge wa Nyakarenzo mu Kagari ka Rusambu ho mu Karere ka Rusizi hatoraguwe umubiri w’umuntu bivugwa ko yishwe muri Jenoside yakorewe Abatutsi.
Kuri uyu wa gatandatu tariki 12 Werurwe 2016, imiryango AERG na GAERG yakomeje ibikorwa byo kwitegura kwibuka ku nshuro ya 22. ibikorwa bakoze birimo gusukura urwibutso za Jenoside yakorewe Abatutsi mu 1994 rwa Jabana no gufasha umwe mu bacitse ku icumu utishoboye.
Umuryango w’Abarokotse Jenoside yakorewe Abatutsi muri Nyanza wasabye ko amazina y’abashyinguwe mu Rwibutso rwa Jenoside rwa Nyanza yandikwa ku rwibutso.
Urubyiruko rugomba kumenya amateka ya Jenoside rutagamije kubika inzika, ahubwo ari ukugira ngo bibatere imbaraga zo gukora ibyo abishwe basize badakoze.
Abarimu barasabwa gutinyuka bakigisha abanyeshuri kuri Jenoside bagamije amahoro, kugira ngo abo bigisha bamenye uko yabayeho n’uburyo bashobora kuyirwanya.
Urubyiruko rwo mu Murenge wa Kinyinya muri Gasabo ruvuga ko rwiteguye Kwibuka rugaragaza ibikorwa biganisha ku bumwe, ubwiyunge n’iterambere.
Abadepite 43 b’u Bufaransa batangaje ko bifuza kuza kwifatanya n’Abanyarwanda mu gihe cyo kwibuka Jenoside yakorewe Abatutsi ku nshuro ya 22.
Ikipe ya Maroc yamaze gusezererwa mu mikino ya CHAN, iravuga ko yakuye isomo ry’amahoro kuri Jenoside yakorewe Abatutsi mu Rwanda.
Jenoside yakorewe Abayahudi yibukiwe ku rwibutso rw’iyakorewe Abatutsi, kuko bose bahuje akababaro, nk’uko byatangajwe na Ambasaderi wa Israel, Belaynesh Zevadia.
Akarere ka Nyamagabe karemeza ko zimwe mu nzibutso ziherereye mu mirenge, icyunamo kizagera zaruzuye, zigashyingurwamo imibiri y’abazize Jenoside yakorewe Abatutsi.
Abakozi ba Komisiyo y’Igihugu yo Kurwanya Jenoside, CNLG, basuye urwibutso rwa Jenoside rwa Ntarama n’urwa Nyamata Nyamata mu rwego kumenya amateka ya Jenoside byimbitse.
Ibikorwa byo kwibuka Jenoside yakorewe Abatutsi ku nshuro ya 21, byibanze ku gukangurira amahanga kwamagana ihakana n’ipfobya rya Jenoside n’amacakubiri.
Umuryango w’abapfakazi ba Jenoside AVEGA Agahozo, urizihiza imyaka 20 umaze ubayeho, ukishimira ko abanyamuryango bawo bahagaze kigabo mu ngo zabo.
Itorero UZ et Coutumes rigarutse i Kigali kwerekana ikinamico ryateguye ryise “Entre nous” (Hagati yacu) mbere y’uko rizenguruka ibindi bihugu.
Abarokoye abatutsi mu gihe cya Jenoside bituye inka abo barokoye nyuma y’uko abarokotse Jenoside babanje kubagabira babashimira ibyo babakoreye.