Abana b’abahungu batatu bo mu mirenge ya Mudende na Busasamana mu karere ka Rubavu bari barafashwe bugwate n’ingabo za Congo mu duce twa Kibumba barekuwe bagaruka mu Rwanda kuri uyu wa 19/11/2013.
Abanyarwanda 27 batahutse kuri uyu wa 19/11/2013 bavuye muri Congo bavuga ko iminsi bari bamaze hanze y’igihugu cyabo bayiboneyemo ingorane nyinshi, bakaba bari bamaze kurambirwa bagafata umugambi wo gutahuka.
U Rwanda rwashyikirije Congo Toni 8.4 z’amabuye y’agaciro yafatiwe mu Rwanda kuva umwaka watangira ziciye mu bice bitandukanye zinjizwa mu Rwanda mu buryo butemewe n’amategeko.
Iterambere u Rwanda rugezeho muri iki gihe harimo n’uruhare rw’ibarurishamibare, kuko hari politiki na gahunda nyinshi byagiye bifatwa nyuma yo gusesengura imibare yavuye mu bushakashatsi bwagiye bukorwa mu Rwanda.
Abiga mu ishuri rikuru INES Ruhengeri, baravuga ko babonye gahunda ya ‘Ndi Umunyarwanda’ ibategurira ejo hazaza heza, hazira amacakubiri, urwikekwe ndetse n’umwiryane, bityo ngo baka bagiye kuyigira iyabo.
Abaturage b’umurenge wa Gashonga mu Karere ka Rusizi baratangaza ko bamaze icyumweru kirenga batabona amazi meza bitewe n’uko ngo hari ibyuma byangiritse ku miyoboro yayo.
Sous-lieutenant Bizimana Zakariya wabarizwaga mu mutwe wa Mai Mai na Kaporari Habanabashaka Frederic uvuye muri FDLR batahutse kubera ubwoba bagize nyuma yo kumva amakuru ko imitwe yose yitwaje intwaro muri Congo igiye guhigwa ikamburwa intwaro.
Ku cyumweru tariki 17-11-2013 umuryango FPR Inkotanyi mu Ntara y’i Burengerazuba wungutse andi maboko, nyuma y’amatora ya komite nyobozi nshya y’urugaga rw’urubyiruko muri uwo mu ryango, abakomiseri bane n’abandi bantu batatu binjiye muri komite nyobozi y’umuryango ku rwego rw’Intara.
Minisitiri w’Intebe, Dr. Pierre Damien Habumuremyi, aremeza ko iki ari cyo gihe cy’uko ubuyobozi bwo mu bihugu bya Afurika bwiyambura isura ya ruswa no kudakorera mu mucyo bwakomeje kubaranga, bagakora ibyiza biteza imbere umugabane kuko nabyo babishoboye.
Muhirwa Robert benshi bazi ko yitwa Silas hamwe n’abandi barwanyi bari kumwe nawe muri FDLR RUDI bishe abayobozi babo bahita bitahira mu Rwanda nyuma yo gufatwa bugwate no gushyirwa mu buzima bubi.
Chairman w’umuryango FPR-Inkotanyi mu ntara y’Amajyaruguru, Bosenibamwe Aime, arakangurira urubyiruko rw’umuryango FPR n’urubyiruko rw’igihugu muri rusange kuba umusemburo w’iterambere, kuko igihugu gifite urubyiruko rudakora kitatera imbere.
Ubuyobozi bw’ikigo cy’igihugu gishinzwe kongerera ubushobozi abakozi ba Leta ndetse n’abakorera ibigo byigenga (RMI: Rwanda Management Institute) buratangaza ko gifite ikibazo cy’ubushobozi buke mu kongerera ubushobozi aba bakozi.
Bamwe mu baturage baturiye ibirombe uruganda rwa Rutongo mines rucukuramo amabuye y’agaciro baravuga ko barenganijwe n’ubuyobozi bw’uru ruganda ruturitsa intambi zikabasenyera amazu nyamara ntirugire icyo rubikoraho.
Minisitiri w’intebe w’u Rwanda akaba na komiseri mu muryango FPR-Inkotanyi, arasaba urubyiruko rwo muri FPR ndetse n’urubyiruko rw’u Rwanda muri rusange kurangwa n’umuco wo gushakira ibisubizo ibibazi gihugu gifite, aho kuba bamwe mu babitera.
Umuryango wa Bazimaziki Saveri, umunyarwanda wiciwe i Goma arashwe ku mugoroba wo kuwa gatanu taliki ya 15/11/2013 wasabwe amadolari 300 kugira ngo uhabwe umurambo wa nyakwigendera uzanwe mu Rwanda aho uzashyingurwa.
Ubushakashatsi buherutse gukorwa n’ikigo cy’igihugu gishinzwe imiyoborere (RGB) bwasanze mu karere ka Karongi, hakigaragara ibibazo byo guhutaza umuturage mu buyobozi bw’ibanze, ahanini bishingiye kukutamenya agaciro k’imikoranire n’abafatanyabikorwa barimo n’umuturage.
Kuva ingabo za Congo zagaruka mu duce M23 yahozemo, abaturage bo mu murenge wa Bugeshi mu karere ka Rubavu basanzwe bajya gukorera i Kibumba muri Congo bavuga ko bahura n’Abanyarwanda bari basanzwe muri FDLR ubu bashyizwe mu ngabo za Congo.
Abanyarwanda 59 bagarutse mu Rwanda bavuye mu duce dutandukanye muri Repubulika iharanira demokarasi ya Congo, aho bavuga ko ubuzima butari buborohereye ariko kubera kubura amakuru y’impamo y’ibibera mu Rwanda bagahitamo kunambira muri icyo gihugu.
Abasanzwe ari abakiriya ba Equity Bank mu karere ka Rubavu bavuga ko batunguwe no kubona iyi banki igiye kumara iminsi itatu ifunze imiryango idakora, kuko bizatuma abadafite amakarita ya ATM batazashobora kubona amafaranga.
Mu karere ka Nyanza hashyizweho uburyo bushya bwo kunoza serivisi z’abakorewe ihohoterwa hifashishijwe ikarita nsuzuma mikorere, mu rwego rwo kurwanya serivisi mbi zahabwaga rimwe na rimwe abakorewe ihohoterwa.
Ubuyobozi bw’akarere ka Burera bwahagurukiye abakozi bakorera muri ako karere batujuje ibyangombwa ku buryo bitarenze ukwezi kwa 11/2013 umukozi uzaba ataruzuza ibyangombwa bisabwa azahagarikwa ku kazi.
Aba banyarwanda bageze mu nkambi ya Nyagatare bavuga ko bafashe umugambi wo kugaruka mu gihugu cyabo, nyuma yo kumva amakuru meza y’uko igihugu cyabo kirimo umutekano n’ubutabera busesuye.
Umwe mu mu barwanyi ba FDLR batashye mu Rwanda bagize uruhare mu mirwano ya Kanyarucinya na Kanyamahura bavuga ko M23 itariyo yarashe mu Rwanda na Goma, ahubwo ko byakozwe n’abasirikare ba Congo bakoranaga na FDLR.
U Rwanda ruritegura kwakira inama mpuzamahanga izaba igamije gushyiraho amahame mashya mu kugorora abagororwa. Inama izaba guhera tariki 25-26/11/2013.
Mutwarasibo Ernest, umushakashatsi mu kigo kigamije gukemura amakimbirane (Center for Conflict management), avuga ko iyo abakoze Jenoside baza kwibaza ku buzima buzakurikiraho nyuma yo kuyikora, ndetse bakanibaza ku buzima bateganyiriza abana babo, batari kwica.
Nyuma y’itabaruka ry’umubyeyi wa nyiri kampani ya Capital Express itwara abagenzi mu muhanda Kigali-Karongi, kuri uyu wa 15/11/2013 mu mujyi wa Karongi hari ikibazo cy’ibura ry’imodoka kubera ko abakozi ba Capital bose bagiye gutabara umukoresha wabo.
Babitewemo inkunga n’umuryango w’Abanyamerika USAID, umushinga International Alert, Urugaga Imbaraga na Pro-femme Twese Hamwe, batangiye umushinga w’ubufatanye mu iterambere binyujijwe mu muco w’amahoro.
Impuguke z’imiryango mpuzamahanga zaje mu Rwanda kuganira ku nkomoko y’amabuye y’agaciro acukurwa mu bihugu by’akarere k’ibiyaga bigari, zavuze ko ubwinshi bw’ibirombe mu Rwanda, uburambe no gukoresha uburyo bugezweho, byakuraho ibirego bishinja u Rwanda gucuruza amabuye y’agaciro ava muri Congo.
Minisitiri w’urubyiruko n’ikoranabuhanga, arasaba urubyiruko gatorika ndetse n’urubyiruko rw’u Rwanda muri rusange kugira inzozi, icyerekezo cyangwa se ikifuzo gikomeye cyane umuntu aba afite ku mutima kuko kuko aricyo kiyobora inzira anyuramo buri munsi.
Umunyamabanga nshingwabikorwa wa komisiyo y’ubumwe n’ubwiyunge aravuga ko gahunda ya “Ndi Umunyarwanda” atari gahunda nshya kuko ihame ry’ubumwe n’ubwiyunge ndetse n’inyigisho, bigamije gukiza ibikomere ibikomere Umunyarwanda yaciyemo maze yiyubake.