Urukingo rwa COVID-19 rugeze he? (menya uko rukorwa)

Hashize iminsi inganda nka Pfizer, BioNtech na Moderna zivuga ko ziri gukora inkingo za COVID-19 zifite ubwirinzi bungana na 95%, ariko se ubundi bigenda bite kugira ngo urukingo rwemerwe?

Kugira ngo urukingo rwa covid-19 bimenyekane ko rufite ubwirinzi buhagajije, abashakashatsi bakora igerageza ku bantu benshi, bamwe bagahabwa umuti urimo urukingo abandi bagahabwa urutarimo umuti, bose bagakurikiranwa kugira ngo batange amakuru ahamye.

Ni nde uyobora igerageza?

Uruganda Pfizer rukora imiti rw’Abanyamerika rwavuze ko ruri mu cyiciro cyo gukora igerageza ku bantu benshi bagera ku bihumbi 44 mu bihugu bitandukanye nka Leta zunze ubumwe za Amerika, u Budage, Turukiya, Afurika y’Epfo, Brazil na Argentine.

Abakorerwaho igeragezwa ku bushake bahabwa inkingo ebyiri mu minsi 21 bakabakurikirana buri munsi. Yaba uhabwa urukingo n’umuganga urumuha ntawe uba azi niba ari urukingo rurimo umuti cyangwa utarimo (placebo).

Uko hamenywa niba urukingo rufite ubwirinzi buhagije

Abakorerwaho iryo gerageza ku bushake ntabwo baterwa virus yabatera indwara. Ibi bikorwa iyo hari umuti uzwi kandi wemewe wabavura,naho kugeza ubu uwa covid-19 ukaba utaraboneka.

Nyuma yo guhabwa urukingo rw’igeragezwa babwirwa gukomeza ubuzima bwabo bwa buri munsi nk’uko bisanzwe ariko bagakomeza kwirinda bambara agapfukamunwa, bagahana intera no gukaraba intoki.

Nyuma y’iminsi bamwe bararwara kuko bakurikiranwa buri munsi, bigahita bimenyekana bagakurikiranwa. Iyo urukingo rufite ubwirinzi buhagije abarwara baba ari bake muri ba bandi bahawe urukingo rurimo umuti kurusha abahawe urukingo rutarimo umuti.

Abashakashatsi kugira ngo bamenye neza ko amakuru babona aba ari ay’ukuri, nyuma yo guha inkingo abantu bagakurikiranwa haba hari itsinda ritandukanye rigizwe n’abahanga mu kugenzura ibyavuye muri ubwo bushakashatsi (Data and safety monitoring) kandi amazina yabo akagirwa ibanga kugira ngo hatagira uwaba yakwivanga muri ubu bushakashatsi.

Nyuma y’igihe iryo tsinda rikurikirana amakuru kuri abo bemeye gukorerwaho ubushakashatsi, amakuru arakusanywa akohererezwa abashakashatsi bakora urukingo. Aya ni yo makuru ashingirwaho kugira ngo uruganda runaka ruhabwe isoko cyangwa ruryangirwe.

Ubwirinzi bugera kuri 95%

Iyi nkuru dukesha France 24 ivuga ko mu bantu ibihumbi 44 bagaragaje ubushake bwo gukorerwaho ubwo bushakashatsi bakoranye n’uruganda rwa Pfizer, 170 ni bo barwaye covid-19 mu minsi 7 nyuma y’uko bahawe urukingo rwa kabiri. Ibi bitanga icyizere kiri hejuru ugendeye kuri iyo mibare, kuko 162 mu barwaye bari mu bahawe urukingo rutarimo umuti (placebo) 8 nibo bari bahawe urukingo rurimo umuti. Ubwirinzi bwa 95% bisobanura ko ibyago byo kurwara covid-19 warahawe uru rukingo biri kuri 5%.

kigalitoday android app mobile

Ibitekerezo  

Ohereza igitekerezo

Igitekerezo cyanyu kiragaragara kuri Kigali Today nyuma y'isuzuma kandi mu gihe kidatinze. Udashaka ko izina ryanyu rimenyekana wakoresha alias, Turabashimiye.

Amakuru aheruka