Umwanzuro wa 13 w’iyi nama y’umunsi umwe yabereye i Pretoria muri Afurika y’Epfo kuwa 04/11/2013 uravuga ko aba bayobozi basabye bakomeje ko ingabo za MONUSCO zafatanya n’izigize umutwe wihariye watumwe guhashya imitwe yitwaje intwaro muri Kongo bakarandurana n’imizi imitwe yose yitwaje intwaro muri Kongo.

Umwanzuro wa 12 wo ushimira MONUSCO n’ingabo zihariye zavuye muri Tanzaniya, Malawi na Afurika y’Epfo kuba zarakubise inshuro abarwanyi ba M23, ariko uwo mwanzuro ugasaba izo ngabo gukomeza guhashya na M23 kugeza ziyambuye uduce twose ifite bakadusubiza mu maboko ya Leta ya Kongo.

Mu bindi byemejwe muri iyo nama yo ku rwego rwo hejuru, harimo ko M23 yagombaga gukora itangazo ryemeza burundu ko ihagaritse kurwana no kwigomeka ku butegetsi bwa Kongo ndetse ngo na Leta ya Kongo ikazaboneraho gukora itangazo ryeruye ko yemeye ubusabe bwa M23, hanyuma mu minsi itanu nyuma y’aho hakazasinywa amasezerano y’amahoro.

Iyo nama yari yitabiriwe n’abayobozi bakomeye, biganjemo abayobozi b’ibihugu yari yatumijwe na Perezida wa Uganda, Yoweli Kaguta Museveni uyobora ICGLR ngo washakaga ko ibyo bihugu biganira ku buryo bwo gucogoza umwuka w’intambara umaze igihe mu karere ibyo bihugu birimo.

Inama yahuje SADC na ICGLR yabereye muri Afrika y’Epfo yitabirwa n’abahagarariye ibihugu 20.

Abitabiriye iyi nama ni ba nyakubahwa :

• Perezida Joseph Kabila Kabange wa repubulika iharanira demukarasi ya Kongo

• Perezida Uhuru Kenyatta wa Kenya

• Minisitiri w’intebe Motsoahae Thomas Thabane wa Lesotho

• Perezida Dr. Joyce Banda wa Malawi

• Perezida Hifikepunye Pohamba wa Namibia

• Perezida Jacob Gedleyihlekisa Zuma wa Afurika y’Epfo

• Perezida Jakaya Mrisho Kikwete wa Tanzaniya

• Perezida Yoweri Museveni wa Uganda

• Perezida Robert Gabriel Mugabe wa Zimbabwe

• Misitiri w’intebe w’agateganyo Dr. Vincent Mhlanga wa Swaziland

• Minisitiri Georges Rebelo Pinto Chikoti ushinzwe ububanyi n’amahanga muri Angola

• Ambasaderi Kenny Kapinga uhagarariye Botswana muri Afurika y’Epfo

• Minisitiri Gabriel Nizigama ushinzwe umutekano rusange mu Burundi

• Minisitiri Charles Richard Mondjo ushinzwe umutekano no kubungabunga ubusugire bw’igihugu muri Kongo Brazzaville

• Ambasaderi M.I. Dossa uhagarariye ibirwa bya Mauritius muri Afurika y’Epfo

• Minsitiri w’intebe wa Mozambique, nyakubahwa Alberto Vaquina,

• Minisitiri Louise Mushikiwabo ushinzwe ububanyi n’amahanga n’ubutwererane mu Rwanda

• Nyakubahwa James Wani Igga, visi perezida wa Sudani y’Epfo

• Minisitiri Salah Wanasi ushinzwe ububanyi n’amahanga muru Sudani

• Minisitriri Wynter Kabimba ushinzwe ubutabera muri Zambiya.

Iyi nama kandi yitabiriwe ku buryo bw’indorerezi n’intumwa z’umuryango wa Afurika Yunze Ubumwe, n’intumwa ya LONI yihariye ishinzwe ibibazo byo mu karere k’ibiyaga bigari.

Muri iyi nama idasanzwe bashimiye kandi ibihugu bya Malawi, Tanzaniya na Afurika y’Epfo kuba byarohereje ingabo zishinzwe kurwanya imitwe yitwaje intwaro yose muri Kongo, bongera gusaba ko zakomeza kugeza ziyitsinsuye yose.

Iyi nama yari iyobowe na ba Perezida Joyce Banda wa Malawi nk’umuyobozi wa SADC na perezida Yoweri Museveni wa Uganda uyobora ICGLR.

SADC ni umuryango w’ubukungu uhuje ibihugu byo mu majyepfo ya Afurika, ukaba urimo ibihugu bya Repubulika iharanira Demukarasi ya Kongo, Tanzaniya, Angola, Botswana, Lesotho, Malawi, ibirwa bya Mauritius, Mozambique, Namibia, Seychelles, Afurika y’Epfo, Swaziland, Zambia na Zimbabwe.

Bimwe muri ibi bihugu nka Angola, Kongo Kinshasa, Tanzania na Zambia bihuriye kandi n’ibindi nk’u Rwanda, u Burundi, Repubulika ya Afurika yo hagati, Kenya, Sudani, Sudani y’Epfo na Uganda mu muryango w’inama mpuzamahanga y’ibihugu byo mu karere k’ibiyaga bigari bita ICGLR.

Ahishakiye Jean d’Amour